De psychiater Jacobus Schroeder van der Kolk (1797-1862), bekend vanwege zijn belangrijke neuro-anatomische werk, heeft rond 1800 een bijdrage geleverd aan de discussie tussen 'vitalisten' en 'materialisten' over de verschillende krachten die werkzaam zijn in het lichaam. Hij heeft zijn opvattingen over de relatie tussen hersenen en gedrag of lichaam en geest uitgewerkt in een aantal voordrachten die na zijn dood zijn gebundeld in het boekje Ziel en Ligchaam.
De eerste lezing is de bekende redevoering die de aanzet vormde tot een onder staatstoezicht opgezet krankzinnigenbeleid. De lezing valt buiten het thema van het boek. De laatste lezing hoort eigenlijk ook niet thuis in een boek over de relatie tussen lichaam en geest. Van der Kolk bespreekt van een aantal diersoorten hoe de moeder voor het jong zorgt. De overige lezingen hebben betrekking op de ziel en be